اهمیت خواب

یکی از بزرگترین نعمت های خداوند، خواب است. مثل سایر نعمت ها تا وقتی انسان از آن محروم نشود قدر آن را به خوبی نمی داند. در دنیای ماشینی و دور از طبیعت امروز و با تغییر سبک زندگی ها، بسیاری از انسان ها دچار اختلال در خواب شده اند و شاید بسیاری از ما بدون این که متوجه باشیم، خیلی وقت است دیگر خواب شیرین و دلچسب را نچشیده ایم. البته در این مطلب نمی خواهیم به چرایی این نکته بپردازیم. در این مطلب قصد داریم اهمیت خواب، خصوصا برای کودکان و نوجوانان را بررسی کنیم.

خواب صرفا یک احیاگر نیست

به تصور خیلی از افراد، انسان هنگام خواب، انرژی از دست رفته خود را باز می یابد، که این تصور درست است اما کامل نیست. خواب در واقع باعث محافظت از مدارهای مغزی می شود ولی کارکرد خواب صرفا این نیست. خوابیدن موجب تکثیر و افزایش نوع خاصی از سلول های مغزی می شودکه وجود آن ها برای مغز حیاتی است. با اطلاع از این نکته شاید زین پس با اشتیاق بیشتری به سراغ خواب بروید!

چرا نوزادان بیشتر می خوابند؟

با فهم ارتباط خواب و رشد سلول های مغزی، جواب این سوال نیز روشن می شود. همانطور که می دانید انسان هر چه بزرگتر می شود. سرعت رشدش کمتر می شود، برای همین است که هرچه بزرگتر می شود کمتر می خوابد. در واقع وقتی نوزادان در خواب هستند جزوی از مرحله رشد آن ها در حال طی شدن است و چون سرعت رشد نوزران بیشتر است به خواب بیشتری نیاز دارند.

چقدر بخوابیم؟

به طور میانگین یک انسان بالغ حداقل به 6 ساعت خواب نیاز دارد. البته این مقدار در افراد مختلف و با توجه به شرایط گوناگون فیزیکی و محیطی و روحی می تواند متفاوت باشد. این میزان برای کودکان و نوجوانان بین 7 تا 9 ساعت است. البته ناگفته نماند که هر خوابی سازنده نیست. هر فرد خود به مرور زمان و با توجه به حالات جسمی و روحی متوجه مقدار مورد نیاز خواب خود می شود و بیشتر از آن مقدار  نمی تواند کمکی به سلامت او داشته باشد.

چه عواملی بر کیفیت خواب اثر می گذارند؟

قبل از فراگیر شدن استفاده از لامپ و نورهای مصنوعی انسان خود را با چرخه طبیعت هماهنگ می کرد و در ابتدای شب به خواب می رفت و با نزدیک شدن به طلوع آفتاب از خواب بیدار می شد، تا با نور آفتاب زندگی خود را هماهنگ کرده و از آن به خوبی بهره ببرد. دوری از این چرخه طبیعی بر کاهش کیفیت خواب موثر است.

آلودگی نوری نیز عاملی است که مانع خواب انسان می شود. هرگاه انسان احساس خستگی می کند حتما باید از نورها دوری کند تا بدن آماده خواب شود. هر ارتباط انسان با نور (چه نور تلفن همراه و چه لامپ ها) باعث می شود خواب او به تاخیر بیفتد چرا که ملاتونین که عامل خواب است در بدن ترشح نمی شود.

اگر خواب کافی نداشته باشیم چه می شود؟

اگر بخواهیم به صورت ساده بیان کنیم، اگرمدت طولانی  نخوابیم ذهن می خوابد و اعمال ما بدون تفکر و از روی عادت و قریضه انجام خواهد شد. و در اندازه کوچکتر اگر به قدر کافی نخوابیم، باعث کاهش توانایی های مغزی ما می شود، عدم توجه و تمرکز می آورد و روی خلقیات ما تاثیر می گذارد و در دراز مدت و تکرار کم خوابی، باعث بیماری می شود.

اهمیت خواب برای دانش آموزان

با توجه به نکاتی که بیان شد روشن می شود چرا خواب برای دانش آموزان مهم است. زیرا خواب مناسب می تواند روز تحصیلی دانش آموزان را بسازد و از آن طرف بی خوابی باعث می شود عملا، حضور آن ها در مدرسه آورده علمی برایشان نداشته باشد چرا که مغز آماده فعالیت های ذهنی و درک و دریافت مطالب نیست. تجربه مواجه با دانش آموزانی که خواب کافی نداشتند، به خوبی موید این سخن است. بیان این نکته خالی از لطف نیست که یکی از عوامل کم خوابی و بد خوابی استرس است و یکی از عوامل استرس و نگرانی در موارد مختلف، به دلیل کمبود ایمان است. نگرانی بابت درآمد و هزینه های زندگی، بابت تحصیل و کنکور و….. و تلاش های بیش از اندازه به جهت ترس از نتیجه نگرفتن و مسائل مختلف دیگر گاهی از کمبود ایمان نشات می گیرد. می توان با تقویت ایمان بسیاری از استرس ها و نگرانی ها را از بین برد.

امیدواریم با رعایت نکاتی که گفته شد، زندگی بهتری را تجربه کنید و از این نعمت الهی به خوبی بهره ببرید.